ارادت به امام حسین بین شاعران و سخنوران یزد
تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۹۶۳۳۲
خبرگزاری مهر - گروه استانها- سید محمود الهام بخش*: شعر فارسی از همان بدو پیدایش از نظر پراکندگی جغرافیایی، گسترهای فراگیر داشته است، اهل ذوق از رهگذر مهاجرت به مراکز پیدایش همه دانشها، فنون و هنرها میشتافتند و پس از کسب توش و توان به زادبوم خود بازمیگشتند و خود عامل نشر و تعلیم آن میشدند.
در این میان نقش دربارها هم بسیار چشمگیر بود که در آنها شاعران، ادیبان و دانشمندان به هم میرسیدند و تبادل تجربه میکردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ارادت به اهل بیت پیامبر (ص) و ستایش شخصیتهای تاریخ ساز عالم اسلام همچون حضرت علی (ع)، حضرت امام حسین (ع) و نیز تحلیل، شرح و وصف رویدادهای زمان آنها همواره در شعر شاعران فارسی گوی و نیز سخنوران یزدیتبار حضور داشته است.
اشعار عاشورایی از حیث لحن و ساختار و نیز از حیث کاربرد انواع گوناگونی دارند، گاه شاعر اثری کلاسیک و سنتی پدید میآورد که بازگو کننده قریحه او و پرداخت به موضوع مدح یا مرثیهسالار شهیدان است.
گاه برای خطیب و واعظ شهر ابیاتی تدارک میکند تا به آواز در آغاز مجالس روضهخوانی سیدالشهدا ادا کنند. اینگونه اشعار علاوه بر زبان ساده و مضمون پردازی صمیمی و سهل، از حیث موسیقایی نیز روانی، روشنی و سهولت خاصی دارند.
باید از سکتههای وزنی و تعقیدهای لفظی و معنوی دور باشند تا هم خواننده و هم مخاطب بتوانند از آنها بهره ببرند. بیشتر قالبها هم برای این هدف به کار گرفته میشدند ولی بیشتر غزل، مثنوی و قطعه خودنمایی میکردند.
آثاری هم هستند که بیشتر لحن مرثیه، روایت و گاه مناجات و توسل دارند و برای ادا کردن به صورت نوحههای آهنگین سروده شدهاند. آهنگی که ضربهای آن را با نواختن دست به سینه از سوی مستمعان زمینهسازی میکردند.
این دسته از اشعار کاملاً موسیقایی و نظیر ترانهها و نغمههای مجلسی بودند و گاه نیز درهمان قالب شعر کلاسیک با اندک تصرف و از جمله مستزاد و بحر طویل شدن جلوه میکردند.
ابیات و منظومههایی هم هستند که بر علمها، علامتها و هیأتهای عزاداری و نیز کتیبهها، دیوارنوشتهها و گچبریها، تکیهها و مجالس نقش میبستند و علیالقاعده باید شاه بیت و شاهکار بوده و مقبولیت عام داشته باشند.
شاعران یزدی تبار در تمام این عرصهها آثاری عرضه کردهاند که نمونههایی از آنها باقی مانده و در دسترس عموم است اما متأسفانه بسیاری از تعلقها، تملکها و انتسابات به دلیل اخلاص خاصی که در مراسم محرم جریان دارد، ناشناس و نامعلوم مانده است.
امروزه به برکت رواج چاپ و نشر و دنیای ارتباطات، رایانه و شبکه جهانی اینترنت راه برای نشر، رواج، شناخت و مقایسه آثار هموار و زمینه گسترش شعر عاشورایی در همه جا و از جمله در این دیار که اهتمام خاصی به مراسم محرم، عزاداری و تعزیه در آن رواج دارد، فراهم شده است.
شاعر و عضو هیأت علمی دانشگاه یزد
کد خبر 5844214منبع: مهر
کلیدواژه: ماه محرم محرم 1402 روایت محرم شعر عاشورایی نوحه و مداحی سوگواره عاشورایی بوشهر ماه محرم محرم 1402 همایش شیرخوارگان حسینی مراسم عزاداری هیأت خبرنگار کرمانشاه شهرستان کرج عکس استانها خطبه های نماز جمعه تبریز ایلام گلستان قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۹۶۳۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرایی برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم(ع) و امام حسین(ع)
به همت معاونت فرهنگی مدرسه علمیه الزهرا(س) اراک مراسم سالروز وفات حضرت عبدالعظیم حسنی با حضور خانم طباطبایی استاد این مدرسه علمیه برگزار شد.
خانم طباطبایی در این مراسم اظهار داشت: حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) با چهار نسب به امام حسن مجتبی(ع) میرسند، از امام هفتم تا امام یازدهم را درک کردند ولی بیشتر به حضور امام جواد و امام هادی (علیهم السلام) رسیدند.
وی تصریح کرد: برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم (ع) کافی است بدانیم امام معصوم مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پرسشهای اعتقادی و عملیشان، بهایشان ارجاع دادهاند، بنابراین ایشان تنها یک محدّث و راوی احادیث اهلبیت(ع) نبوده بلکه از علمای بزرگ خاندان رسالت بوده که پس از معصومان، توان پاسخگویی به مسائل علمی را داشته و توانمندی علمیایشان نیز مورد تأیید و تصدیق امام هادی (ع) قرار گرفته است.
طباطبایی یادآور شد: در بذل، بخشش، جود و سخاوت ایشان وارد شده که تنها کسی که اقتدا و تبعیت از جد بزرگوار خود امام حسن مجتبی(ع) نمود، ایشان بوده یعنی همانند امام حسن مجتبی(ع)، سخیترین مردم در زمان خود بود.
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: در خصوص مقام معنوی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) باید یادآور شد که ایشان فردی عابد، زاهد و پرهیزگار بودند که روزها را روزه و شبها را به عبادت میپرداختند.
وی اظهار کرد: مهمترین نشانه عظمت معنوی و مقامات باطنی آستانه حضرت عبدالعظیم(ع) برابری فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار، با فضیلت زیارت سیّدالشهداء است، شیخ المحدّثین، صدوق، از محمد بن یحیی عطّار (که یکی از اهالی ری است) اینگونه نقل کرده که "خدمت امام هادی(ع) رسیدم، ایشان فرمود: «کجا بودی؟» گفتم: حسین بن علی (ع) را زیارت کردم. امام هادی(ع) فرمود: أما إنّک لَوزُرتَ قَبرَ عَبدِالعَظیمِ عِندَکُم کُنتَ کَمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ(ع)، بدان که اگر قبر عبدالعظیم را در شهر خودتان زیارت کنی، مانند کسی هستی که حسین بن علی (ع) را زیارت کرده باشد.
طباطبایی ابراز کرد: برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم(ع) و امام حسین (ع) مقیّد است به فضای سیاسی ویژهای که پیروان اهلبیت(ع) در آن مقطع تاریخی در آن زندگی میکردند، در زمانی که اختناق شدیدی جهان اسلام را فراگرفته بود و جامعه تشیع در دوران زمامداری افرادی مانند متوکّل، مُعتّز و معتمد عباسی، سختترین دورانهای تاریخیِ خود را سپری میکرد، در چنین شرایطی، امام هادی(ع) بهمنظور پیشگیری از خطرهایی که از طرف حکومتهای وقت شیعیان را تهدید میکرد، فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) را با زیارت امام حسین(ع) برابر دانسته است.